زیست‌پذیری شهری: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخص‌ها

نویسندگان

  • احمد زنگانه استادیار دانشکدۀ علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • سیمین تولایی استاد دانشکدۀ علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • فروغ خزائی نژاد دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • مجتبی رفیعیان دانشیار دانشکدۀ هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده مقاله:

امروزه، شهرها مکان اصلی کار و زندگی بخش عمدۀ بشر شده‌اند، به‌طوری که بیش از 50% از جمعیت 7 میلیارد نفری جهان در شهرها زندگی می‌کنند. از این رو، توجه به کیفیت زندگی، شرایط، امکانات و نیازهای ساکنان شهرها، مسئله‌ای حیاتی است. نظر به مشکلات متعدد شهرها، رویکردهای مختلفی برای ارتقا و بهبود شرایط زندگی در آنها پیشنهاد و مطرح شده است که زیست‌پذیری شهری یکی از آنها است. امروزه زیست‌پذیری در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی شهری گسترش پیدا کرده است. این مقاله ضمن معرفی زیست‌پذیری به عنوان رویکرد غالب در برنامه‌ریزی شهری جهان معاصر؛ خاستگاه نظری، دیدگاه‌های تأثیرگذار و ادبیات نظری- تجربی، ابعاد و شاخص‌های آن را بررسی کرده است. این تحقیق به لحاظ هدف بنیادی- نظری و داده‌های آن، به روش کتابخانه‌ای – اسنادی فراهم آمده است. یافته‌های مقاله بیانگر این موضوع است که با توجه به شرایط امروز، در بیشتر شهرهای جهان توافق کلی دربارۀ اهمیت و ضرورت شناخت، تحلیل و تبیین زیست‌پذیری شهری در ابعاد گوناگون وجود دارد؛ اما اجماع نظر دربارۀ تعریف، اصول، معیارها و شاخص‌های آن وجود ندارد. مهم‌ترین علت این امر را می‌توان در وابستگی مستقیم این مفهوم به شرایط مکانی، زمانی و مهم‌تر از همه، بستر اجتماعی- اقتصادی و مدیریتی جامعۀ هدف دانست.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سرزندگی شهری مفهومی میان رشته ای (واکاوی اصول، ابعاد و شاخصها)

امروزه سرزندگی شهری به عنوان یک پارادایم جامع با گستره ی محتوایی متنوع، در مباحث گفتمان برنامه ریزی شهری و سیاست، جهت بهبود وضعیت وارتقای شرایط زیستی توجه و ملاحظات خاصی را به دست آورده است. لذا مقاله حاضر به عنوان یک تحقیق تحلیلی با بررسی رویکردهای مختلف در حوزه ی سرزندگی شهری سعی بر آن دارد، ضمن تحلیل رویکردهای سرزندگی، با دیدگاه یکپارچه (به دلیل ماهیت علم جغرافیا) به ارائه مدل مفهومی منبعث ا...

متن کامل

زیست پذیری شهری: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخص ها

امروزه، شهرها مکان اصلی کار و زندگی بخش عمدۀ بشر شده اند، به طوری که بیش از 50% از جمعیت 7 میلیارد نفری جهان در شهرها زندگی می کنند. از این رو، توجه به کیفیت زندگی، شرایط، امکانات و نیازهای ساکنان شهرها، مسئله ای حیاتی است. نظر به مشکلات متعدد شهرها، رویکردهای مختلفی برای ارتقا و بهبود شرایط زندگی در آنها پیشنهاد و مطرح شده است که زیست پذیری شهری یکی از آنها است. امروزه زیست پذیری در بیشتر کشور...

متن کامل

تاملی در مفهوم زیستپذیری؛ شناخت، سنجش و رویکردها

زیست پذیری، یک مفهوم کلی است که با تعدادی از مفاهیم و اصطلاحات دیگر مانند پایداری، کیفیت زندگی، کیفیت مکان و اجتماعات سالم در ارتباط است. البته سنجش زیست پذیری مکان ها بدون در نظر گرفتن دانش و فرهنگ محلی امری امکان ناپذیر است. زیست پذیری به معنای توان و قابلیت یک مکان برای تامین نیازهای زیستی ساکنان اعم از مادی و غیرمادی در جهت ارتقای کیفیت زندگی و ایجاد بستر شکوفایی توانمندی های عموم شهروندان ...

متن کامل

مفهوم و ماهیت اطمینان در علم اصول

چکیده در نظام حقوقی اسلام، تلاش مجتهد بر آن است که مراد شارع را از منابع مقبول و از طریق مطلوب و دارای حجیت بدست آورد. از نگاه اصولیان، حالت‌های وصول به واقع از سه فرض یقین (قطع)، ظنّ و شکّ خارج نیست؛ ظن جز در موارد خاص حجت نیست؛ شک نیز مردود است. ادله و منابع حکم و تکلیف، افاده کننده یقین منطقی نیست؛ لذا بدیهی است یقین در فقه و حقوق، یقین فلسفی نباشد. ظاهراً در عمل، علما به یک حالت دیگری روی می‌...

متن کامل

دلبستگی مکانی؛ بازشناسی مفهوم، اصول و معیارها

دلبستگی‌مکانی از دهه 60 و به ‌دنبال طرح مفهوم مکان در مطالعات روانشناسی‌محیطی مطرح شد. عدم اجماع  بر چیستی و چگونگی فرایند شکل‌گیری دلبستگی ‌مکانی و کاربست مفاهیم مشابه به‌جای دلبستگی‌مکانی، آن را به مفهومی بی‌ثبات و لغزنده تبدیل کرده است.  هدف این مقاله بازشناسی مفهوم دلبستگی‌ مکانی به عنوان یکی از سطوح روابط مردم-مکان، اصول، معیارها و فرایند شکل‌گیری آن است به ‌گونه‌ای که تمیز آن از سایر مفاه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 1

صفحات  27- 50

تاریخ انتشار 2016-03-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023